IV. ULAŞIM VE TRAFİK KONGRESİ-SERGİSİ
SONUÇ BİLDİRGESİ
TMMOB Makina Mühendisleri Odası adına Ankara Şubemizin sekreteryalığında 26-27 Eylül 2003 tarihlerinde Ankara Çağdaş Sanatlar Merkezi‘nde düzenlenen 4. Ulaşım ve Trafik Kongresi-Sergisinde sunulan tebliğler ve yapılan tartışmalar ile "1980 sonrası ülkemizdeki ulaşım yatırımları ve politikaları" konulu panel sonucunda aşağıdaki sonuç bildirgesi taslağı ortaya çıkmış ve kamu oyuna sunulmuştur. Günlük yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası olarak görülen ulaştırma sistemi, ekonomik ve sayısal girdileriyle toplumu sürekli etkileyen bir yapıya sahiptir. Her alanda olduğu gibi ulaştırma alanında da en modern, en gelişmiş ulaştırma sistemine sahip olmak, teknolojik gelişmelere ayak uydurmak, ekonomik kalkınmanın ve sosyal gelişmenin bir gereğidir.
Dünyada, kentiçi - kentdışı ve uluslararası taşımacılığın birbiriyle uyumlaştırıldığı, ulaştırma alt sistemlerini birlikte değerlendirerek taşımacılıkta oluşan talepleri alternatifleriyle birlikte ele alarak ve toplu taşımacılığa öncelik veren ulaşım politikaları uygulanırken, ülkemizde; yolcu ve yük taşımacılığındaki talepleri, ulaştırma alt sistemleriyle birlikte değerlendirmeyen, toplu taşımacılığı birincil tercih kılmayan yatırım politikaları uygulanmaktadır.
Halbuki, ulaşım sistemleri birbirleriyle rekabet etmeyen tam tersine tüm alt sistemlerin en ekonomik, en uygun ve birbirlerini tamamlayacak şekilde kullanıldığı sistem olarak görülmelidir.
Makina Mühendisleri Odası olarak;
1. Ulaşım sistemleri tek bir Bakanlık altında yapılandırılarak Karayolu, Havayolu, Denizyolu, Demiryolu ve Boru Hatları ulaşım politikaları bireysel, ulusal ve uluslararası bazda birbirleriyle entegre ve bütünlüklü olarak planlanmalı, kentin tarihsel ve kültürel dokusu, çevre, ekonomiklik boyutları dikkate alınarak uygulanmaya konulmalıdır.
2. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan trafik hizmetlerini yürüten başkanlık Trafik Genel Müdürlüğüne dönüştürülerek araç-gereç ve kadro yönünden güçlendirilip, ulaştırmayla ilgili bakanlık kapsamına alınmalıdır.
3. Yasayla kurulmuş olan Yüksek Trafik Güvenlik Kurulu işlevsel hale getirilmelidir.
4. Kent içi ulaşım ve il/ilçe trafik komisyonlarına kamu kurum ve kuruluşlarıyla birlikte TMMOB‘ ye bağlı ilgili odalar ile sivil toplum örgütlerinin temsiliyeti mutlaka sağlanmalıdır.
5. AB ulaşım sistemi standartlarında, hızlı tren sistemine entegre olabilecek, gerçek anlamda hızlı tren hatları oluşturulması, eski hatların bu manada zorlanması yerine hızlı tren teknolojisine uygun yeni hatlar yapılması, başlanan hatlar ise biran önce tamamlanmalıdır.
6. Ulaşım politikaları ülkenin tüm kesimlerinin katkısıyla oluşturulmalı, uzun erimli bir planlama ve hedefler belirlenerek buna uygun stratejiler ve bütçeler oluşturulmalı, tüm toplum kesimlerinin görüş ve katkıları alınarak, toplumsal bir konsensüs sağlanmalı ve Devlet politikası haline getirilmelidir.
7. Kentin kaderini etkileyecek büyük projeler tartışmaya açılmalı TMMOB‘ye ve bağlı ilgili meslek odalarının, uzman kişi, kurum ve kuruluşlar ile üniversitelerin görüşleri mutlaka alınmalıdır.
8. Karayolu taşımacılık kanunu yeniden ele alınmalı, paralelinde çıkarılacak yönetmeliklerde Avrupa Birliği mevzuatı dikkate alınarak konuyla ilgili Sivil toplum örgütleri ve sendikaların, meslek odalarının görüşleri mutlaka alınmalı ve 2. madde de yer alan ulaştırmayla ilgili kuruluşların yeniden yapılanmasını da kapsamalıdır. Bu alanda politikalar oluşturulurken toplumsal fayda ön planda tutulmalıdır.
9. Ulaşım politikaları ulusal ve uluslararası düzeyde ele alınarak saptanmalı, Karayolu, Denizyolu, Havayolu, Demiryolu, Boru Hatları vb. ulaşım sistemleri arasında koordinasyon sağlanarak kombine taşımacılık devreye sokulmalıdır.
10. Trafik kazası tespit tutanaklarının doldurulması; zabıta, yol/ trafik konusunda uzman inşaat mühendisi, doktor ve oda tarafından eğitilip belgelendirilmiş oda üyesi makina mühendisleri tarafından ortaklaşa yapılmalı, kaza tespit tutanaklarının hazırlık aşamalarında olay yeri ve olaya karışan araçların fotoğrafı mutlaka çekilmelidir.
11. Kent içi ve kentler arası toplu taşımacılık birincil öncelik taşımalı ve çevre kirlenmesi asgari düzeye düşürülmelidir.
12. Trafik kültürünün ve güvenliğinin sağlanması amacıyla ulaşım ve trafik eğitimi-öğretimi görsel uygulamalarla geliştirilmeli, görsel basında yapılan trafik eğitimleri günün izlenebilir saatlerinde ve tüm kanallarda aynı anda yapılmalı, konuyla ilgili RTÜK yasasında gerekli düzeltmeler ivedilikle yapılmalıdır.
13. 2918 sayılı Trafik Kanunu konu ile ilgili Meslek Odalarının Kamu Kurum Kuruluş ve Uzman kişilerin yer aldığı bir platformda değerlendirilerek günün koşullarına uygun olarak yeniden düzenlenmelidir.
14. Toplu Taşıma araçlarını ve ulaştırma sistemleri özürlü ve engellilere uygun olarak düzenlemelidir.
15. Taşıtların üretiminde Teknolojik gelişmeler izlenerek yeni üretim teknikleri uygulanmalı ve güvenilir taşıtlar üretilmelidir.
16. Araçlardan kaynaklanan hava kirliliğini azaltmak için üretilen araçların Avrupa emisyon normuna göre üretilmeleri için gerekli yasal düzenlemeler yapılırken denetimlerin bağımsız ve Kamu Kuruluşu olan Makina Mühendisleri Odası tarafından yapılması sağlanmalıdır.
17. Toplu Taşımacılık yapan araçların çevreyi kirletmemeleri için çevre dostu yakıtların kullanılması teşvik ve tercih edilmelidir.
18. Üniversitelerimiz bünyesinde ve ‘Trafik Mühendisliği‘ bölümü açılmalı ve bu bölüme uygun müfredat programları hazırlanmalıdır.
19. Günümüz modası haline gelen Şehiriçi Toplu taşımacılığın özelleştirilmesinde; Kentin sahibi olan kentlinin, Sivil Toplum Örgütlerinin, Meslek Odalarının ve Üniversitelerin görüşleri alınmadan bireysel düşüncelere dayalı politikalardan ve özelleştirmelerden vazgeçilmelidir.
20. Bakım ve onarım hizmeti veren işletmelerde teknik hizmet sorumlulukları zorunlu hale getirilmeli ve Oda tarafından eğitilip belgelendirilmiş Oda Üyesi Uzman Makina Mühendislerinin istihdamı sağlanmalıdır.
21. AİTM Yönetmeliği ve standartları gözden geçirilerek Uluslararası normlara uygun hale getirilmeli, üretilen ve yurtdışında ithal edilen araçların bu normlara uygun olup olmadıkları, bağımsız bir kuruluş olan Makina Mühendisleri Odası tarafından denetlenmesi sağlanmalıdır.
22. Araçlarda kullanılan yedek parça üretimi ve ithalatı ile Mühendislik hizmetlerinin denetlenmesi sağlanmalıdır.
23. Mahkemelerde trafikle ilgili bilirkişilik hizmeti verenlerin TMMOB‘ye bağlı ilgili Meslek Odalarından belge almış uzman mühendisler tarafından yapılması sağlanmalıdır.
24. Araç muayeneleri formalite olmaktan çıkarılmalı, Kamunun birincil görevi olan denetim hizmetinin yine Kamu eliyle yapılması, modern cihazlar ve uzman kişiler tarafından kontroller yapılarak sürdürülmeli, çıkacak sonuçlara göre gerekli önlemler alınarak uygulamaya konulmalıdır.